Czy umowa o kształcenie w placówce niepublicznej może zostać podpisana przez jednego z rodziców dziecka? (na przykładzie szkoły podstawowej)
Częstym problemem w funkcjonowaniu placówek niepublicznych jest to, czy umowa o kształcenie powinna być podpisywana przez oboje, czy jedno z rodziców dziecka. Dodatkową komplikacją może być toczące się postępowanie w przedmiocie ograniczenia władzy rodzicielskiej w stosunku do jednego z rodziców.
Zgodnie z treścią art. 97 § 2 KRO o istotnych sprawach dziecka rodzice decydują wspólnie. Przepis ten nie odnosi się więc do wszelkich spraw związanych z wychowaniem dziecka. Ustawodawca nie precyzuje wprost pojęcia „istotne sprawy”. Zgodnie z ugruntowanym w tym zakresie orzecznictwem i doktryna można jednak wskazać, że do takowych spraw zalicza się między innymi: wybór szkoły i drogi zawodowej dziecka, wyjazd za granicę, podjęcie i sposób leczenia dziecka, czy zabezpieczenie zapłaty alimentów.
Ograniczenie władzy rodzicielskiej natomiast zgodnie z art. 107 § 2 KRO następuje do określonych uprawnień i obowiązków w stosunku do dziecka. Orzeczenie sądu musi w sposób konkretny wskazywać do jakich praw i obowiązków władza rodzicielska została ograniczona w wyniku przeprowadzonego postępowania. Sąd może także w orzeczeniu wskazać sprawy, w których zakresie potrzebna jest zgoda drugiego z rodziców. Ponadto w granicach, w których władza rodzicielska nie została ograniczona przysługuje ona obojgu rodzicom w takim samym stopniu.
Podpisanie umowy o uczęszczaniu dziecka do szkoły podstawowej co do zasady nie należy do istotnych spraw związanych z wychowaniem dziecka. Wybór szkoły podstawowej nie wiąże się bowiem bezpośrednio z wyborem przyszłej drogi zawodowej dla dziecka, ale polega na wypełnieniu przez rodziców obowiązków wynikających z art. 14 b ustawy o systemie oświaty. Program realizowany w szkołach podstawowych ma charakter nauczania ogólnego. Z drugiej jednak strony należy brać pod uwagę, że wybór szkoły niepublicznej często wiąże się z koniecznością uiszczania czesnego, co może mieć bezpośredni wpływ na sytuację materialną rodziny dziecka i wymagać podjęcia przez rodziców decyzji w porozumieniu.
Dodatkowo wskazać należy, że strona umowy o kształcenie najczęściej określona zostaje w praktyce jako Rodzice/Opiekunowie, co wskazuje na zamiar zawarcia owej umowy z obojgiem rodziców dziecka. Ogólnie rzecz ujmując celem zabezpieczenia sytuacji placówki przed ewentualnymi roszczeniami jednego z rodziców umowa winna być podpisywana przez oboje opiekunów wraz ze wskazaniem oświadczenia, że działają oni zgodnie i w porozumieniu !
W niektórych sytuacjach nawet ograniczenie władzy rodzicielskiej nie powoduje niemożność podpisania umowy przez jednego z rodziców. Może ona bowiem przysługiwać w pełni w zakresie podejmowania decyzji odnośnie podpisania umowy o kształcenie.
Podsumowując, warto indywidualnie rozpatrywać każdą sprawę i pamiętać, iż nawet w sytuacji kiedy toczy się postępowanie o ograniczenie władzy rodzicielskiej to do momentu uprawomocnienia się orzeczenia wydanego przez sąd władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom w pełni.
